SOLUNUM SİSTEMİ ( GAZ ALIŞVERİŞİ)

SOLUNUM SİSTEMİ ( GAZ ALIŞVERİŞİ)

*       Bütün canlıların yaşamlarını devam ettirebilmesi için enerjiye ihtiyaçları vardır. Gerekli olan bu enerjiyi aldıkları organik besinlerin kimyasal bağlarından karşılarlar. (Organik besinleri meydana getiren moleküllerin yapısındaki atomları bir arada tutan bağlar enerji taşırlar. Parçalandıklarında bu enerji açığa çıkar).

*       Enerjinin elde edilmesi için besinlerin yakılması gerekir.

*  Yani, reaksiyonların meydana gelmesi için oksijenin hücreye alınması ve reaksiyonlar sonucu açığa çıkan karbondioksitin hücreden uzaklaştırılması gerekir.

*       Genel anlamda solunum, bir organizma ile organizmanın bulunduğu ortam arasındaki gaz değişimi demektir.

*       Küçük organizmalar, oksijen ve karbondioksiti doğrudan doğruya etrafındaki havadan veya sudan difüzyon ile alıp verirler.

*       İleri yapılı canlılarda ise durum biraz daha komplekstir. Özel solunum sistemleri gelişmiştir.

 SOLUNUM ÇEŞİTLERİ

a-    DIŞ SOLUNUM:

*        Solunum organlarıyla dış ortamdan (Hava veya su) O₂ alınıp CO₂ verilmesi olayına “Dış Solunum” denir.

*        Ayrıca solunum organıyla kan arasındaki gaz değişimi de bu kapsamda değerlendirilir.

b-   İÇ SOLUNUM:

*        Solunum organıyla alınan oksijenin hücrelere kadar taşınması, hücrelerde açığa çıkan karbondioksitin aynı yolla solunum organlarına getirilmesi olayına “İç Solunum” denir.

*        Ayrıca kan ile hücreler (Dokular) arasındaki gaz değişimi de iç solunum kapsamındadır.

UYARI                       :

1.   SOLUNUM (HÜCRESEL SOLUNUM): Solunum ile solunum sistemi karıştırılmamalıdır. Solunum sistemi O₂ ve CO₂ gazlarının alışverişini açıklar. Solunum ise organik besinlerin O₂ kullanılarak veya kullanılmayarak yıkılması ve ATP elde edilmesi demektir. Detaylı bilgi için solunum konusuna bakınız.