1- Hücre Çeşitleri
Önceki uygulamada hücrelerin genel özellikleri ile ilgili deneyler yapılmıştır. Bu uygulamada ise dört farklı hücre tipi ile ilgili incelemeler yapılacaktır.
Şekil 39. Genel bir hayvan hücresinin şeması.
Mikroskop,
Lam ve lamel,
Lugol,
Metilen mavisi çözeltisi,
Asetokarmen,
Laktofenol,
Leishman veya Wright boyası,
Steril lanset,
%2 HCL asitli etil alkol,
Pamuk,
Kurutma kağıdı,
Kurbağa derisi,
Spirogyra,
Maya suspansiyonu.
Asetokarmenin hazırlanışı: 45 ml glasiyal asetik asit 1.0 g karmen boyası ile karıştırılır 55 ml damıtık su ilave edilir, kaynatılır, soğutulur ve süzülür.
Leishman veya Wriht boyası eozin (pembe) ve metilen mavi boyalarının karışımı ile hazırlanmış hazır satılan bir boyadır.
Şekil 40. Genel bir bitki hücresinin şeması.
Hydra bir dereceye kadar hücre özelleşmesi gösteren bir organizmadır. Bu hayvanda yedi farklı hücre tipi ektoderm ve endoderm dokuları şeklinde iki belirgin doku halinde organize olmuştur. Organizmada bir sinir ağı görülür. Ancak hayvanın davranışları çok basit ve yavaştır. Ovaryum ve testislerin dışında herhangi bir organı yoktur.
Mikroskop,
Diseksiyon mikroskobu,
Saat camı,
Lam ve lamel,
İğne, %1’lik asetik asit,
Metilen mavisi,
Borik asitle maserasyonu yapılmış Hydra,
Canlı yeşil hidra,
Daphnia (su piresi),
Enine veya boyuna Hydra kesitleri.
1. Diseksiyon mikroskobu veya düşük büyütmeli mikroskop kullanılarak saat camı içerisinde canlı yeşil Hydra incelenir. Şekil 59 yardımıyla organizmanın ağzı, tentakülleri, ayağı, enteronu çevreleyen vücut duvarı gözlenir. Ektoderm renksizdir. Endoderm ise yeşil renktedir. Bunun nedeni hücreler içerisinde mutualistik yaşayan yeşil protista (Zoochlorella) bulunmasıdır. Mevsime göre yeni fertlerin geliştiği tomurcuklar veya tentaküllerin yanında testisler ve ayağa yakın ovaryumlar görülebilir.
2. Borik asit kullanılarak maserasyonu yapılmış bir Hydra örneği lam üzerinde iğne yardımı ile parçalanır. Üzerine lamel kapatılarak hafifçe bastırılır ve böylece hücrelerin birbirlerinden iyice ayrılması sağlanır. Yüksek büyütme ile ortamda kaç çeşit hücre olduğu incelenir. Özellikle büyük muskulo-epitel hücrelere dikkat edilir.
3. Canlı bir Hydra örneğinden su içerisinde preparat yapılır. Preparata %1 lik asetik asit uygulanır. Bu işlem bazı nematoblastların dışarıya çıkmasını sağlar ve bunlar yüksek büyütme ile incelenir. Preparat metilen mavisi ile boyanırsa bu yapılar çok daha iyi gözlenir (Şekil 59).
4. Enine ve boyuna Hydra kesitlerinden yapılmış preparatlar incelenir. Ektoderm ve endodermi oluşturan farklı hücreler, aralarında bulunan ve hücresel yapı göstermeyen mesoglea gözlenir.
5. Su pireleri (Daphnia) kullanılarak canlı bir Hydra’nın beslenme davranışı incelenir.
Şekil 59. Hydra’nın genel yapısı.