İnsanlarda Solunumun Kontrolü

İNSANLARDA SOLUNUMUN KONTROLÜ

Nefesimizi kısa bir süre tutabilir ya da derin ve hızlı bir biçimde nefes alıp verebiliriz. Ancak çoğu zaman solunum sistemi istemsiz olarak kontrol edilir. Soluk alış verişi arka beyinde bulunan omurilik soğanı ve pons merkezleri tarafından denetlenir.

Solunum hızı etkileyen faktörler şunlardır:

1)     Solunum hızını denetleyen temel faktör kandaki CO2 miktarıdır.

Metabolizmanın hızlı çalıştığı veya kapalı ırtamlarda uzun süre kalınması gibi durumlarda kanda karbondioksit miktarı da artar. Bunun sonucunda kanın kan pH’ı düşer. Bu durum sinir sistemindeki solunum merkezini (omurilik soğanı) etkiler. Bu merkezler, sinirler aracılığıyla diyafram ve göğüs kafesini uyarır, soluk alış verişi hızlanır. Hızla oksijen alınır, karbondioksit atılır. Böylece kandaki karbondioksit miktarı normal seviyeye düşürülerek kanın pH’ı düzenlenmiş olur.

 

NOT   :

1.         Egzersiz yapan bir bireyde sırasıyla kas, dolaşım ve solunum sistemleri hızlanır.

 

2)     Deniz seviyesinden yükseklere doğru çıkılması durumunda havanın kısmi basıncı azalır ve soluk alış verişi hızlanır.

3)     Adrenalin ve tiroksin hormonları metabolizma hızını artırdığı için soluk alış verişini hızlandırır.

4)     Sempatik sinirler solunum hızını arttırırken, parasempatik sinirler solunum hızını yavaşlatır.

 

NOT   :

2.         Soluk alış veriş hızını omurilik soğanındaki ve beyindeki solunum merkezleri düzenler.

3.         Solunumu etkileyen bir diğer faktör de kandaki CO2 miktarıdır.

4.         Akciğerlerinizi oluşturan 300 milyondan fazla alveolün çevresi sürfaktan isimli bir madde ile çevrilidir. Sürfaktan maddesi bu keseciklerin açılıp kapanmasına yardım eder, yüzey gerilimlerini düşürür. Bu maddenin bir diğer fonksiyonu da nefes verirken keseciklerin tamamen boşalmasını engellemesidir. Sürfaktan sayesinde en güçlü nefes verişte bile akciğerlerde belli miktarda hava kalır. Bu şekilde alveol çevresinde dolaşan kan her zaman havayla temas edip vücudun tüm hücrelerine düzenli olarak oksijen iletir. Sürfaktan, alveollerin yüzeyinde bulunan çok özel bir hücre grubu (tip II granüler pnömositler) tarafından sentezlenir. Vücudun akciğer hariç hiçbir bölgesinde olmayan bu hücreler sayesinde, rahatlıkla nefes alıp verebiliriz.

solunumun kontrolü


Bu yazının kalıcı bağlantısı https://www.biyolojidersim.com/insanlarda-solunumun-kontrolu/

Görüş ve eleştirilerinize en kısa zamanda cevap verilecektir.

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Copy Protected by Chetan's WP-Copyprotect.