ATP ve Metabolizma Calışma Soruları-2

1)         Aşağıda verilen metinde boş bırakılan yerleri doğru ifadelerle tamamlayınız.

Hücrelerde, enerjinin elde ediliş süreci ……………………………  solunumda kullanılacak moleküllerin ışık enerjisi varlığında üretimi sürecine …………………………… kimyasal enerji ile besin üretimi sürecine ise …………………………… adı verilmektedir.

Doğadaki en ilkel yapılı canlılardan en gelişmişlere kadar canlıların ortak özelliklerden biri de ……………………………ettirmek için ihtiyaç duydukları …………………………… ve tüketmeleridir.

……………… canlılar kendi besinlerini kendileri üretirken, ……………………… canlılar besinlerini başka canlılardan sağlarlar. Besinlerin bir bölümü yapıcı ve düzenleyici olarak kullanılırken (enzimler gibi) bir kısmı …………………………… (karbonhidrat, yağ ve proteinler gibi).

Metabolik tepkimeler, …………………………… ve …………………………… tepkimeler olarak ikiye ayrılır. Enerji açığa çıkaran tepkimelere ………………… tepkimeler, ortamdan enerji alarak gerçekleşen tepkimeler …………………… tepkimeler denir.

Hücre ……………………  sırasında enerji açığa çıkar, yani solunum bir …………………… tepkimedir. Fotosentez gerçekleşirken ortamdan ışık enerjisi alınır, dolayısıyla fotosentez bir ………………………… tepkimedir.

Besinlerin parçalanması ile açığa çıkan enerjinin bir bölümü ATP yapımında kullanılır, başka bir deyişle besinlerdeki enerjinin bir bölümü …..…….’ye aktarılmış olur. ATP …………….. ve …………………… her canlıda gerçekleşir. ATP üretiminden sorumlu …………… ve ………………… her canlıda bulunur.

Bir molekül ATP’de (Adenozin trifosfat molekülünde) bir molekül …………….., bir molekül ……………. ve üç ………………… bulunur. ATP’deki ………………….……………….. arasında glikozit bağı, riboz ile birinci fosfat arasında …………………. bağı diğer fosfatlar arasında ise ……………………………. bulunur.

ADP molekülüne inorganik fosfat grubu (Pi) bağlanarak ATP üretilmesi fosforilasyon olarak adlandırılır. ATP yapımı için kullanılan enerjinin kaynağına göre ……………………………………………………… (SDF), …………………………………………… ve …………………………………………. olmak üzere üç çeşit fosforilasyon vardır.

Canlılarda meydana gelen yapım, yıkım ve dönüşüm reaksiyonlarının tamamına ………………………….. denir. Canlı vücudunda meydana gelen metabolizma olayları ……..…………………. ve ………………………… olmak üzere ikiye ayrılır. Canlı vücudunda meydana gelen küçük moleküllerin birleştirilerek büyük moleküllerin sentezlendiği reaksiyonlara ………………………… denir. Anabolik reaksiyonlarda ………….. tüketilir. …………………. canlı vücudunda büyük moleküllerin yıkılarak küçük moleküllere dönüştürüldüğü reaksiyonlardır. ……………………… ve ……………………… reaksiyonları katabolik reaksiyonlardır.

 CEVAPLAR

1)         Aşağıda verilen metinde boş bırakılan yerleri doğru ifadelerle tamamlayınız.

Hücrelerde, enerjinin elde ediliş süreci solunum solunumda kullanılacak moleküllerin ışık enerjisi varlığında üretimi sürecine fotosentez kimyasal enerji ile besin üretimi sürecine ise kemosentez adı verilmektedir.

Doğadaki en ilkel yapılı canlılardan en gelişmişlere kadar canlıların ortak özelliklerden biri de yaşamlarını devam ettirmek için ihtiyaç duydukları enerjiyi üretmeleri ve tüketmeleridir.

Ototrof canlılar kendi besinlerini kendileri üretirken, heterotrof canlılar besinlerini başka canlılardan sağlarlar. Besinlerin bir bölümü yapıcı ve düzenleyici olarak kullanılırken (enzimler gibi) bir kısmı enerji kaynağıdır (karbonhidrat, yağ ve proteinler gibi).

Metabolik tepkimeler, enerji açığa çıkaran ve enerji tüketen tepkimeler olarak ikiye ayrılır. Enerji açığa çıkaran tepkimelere endergonik tepkimeler, ortamdan enerji alarak gerçekleşen tepkimeler ekzergonik tepkimeler denir.

Hücre solunumu sırasında enerji açığa çıkar, yani solunum bir ekzergonik tepkimedir. Fotosentez gerçekleşirken ortamdan ışık enerjisi alınır, dolayısıyla fotosentez bir endergonik tepkimedir.

Besinlerin parçalanması ile açığa çıkan enerjinin bir bölümü ATP yapımında kullanılır, başka bir deyişle besinlerdeki enerjinin bir bölümü ATP’ye aktarılmış olur. ATP üretimi ve tüketimi her canlıda gerçekleşir. ATP üretiminden sorumlu genler ve enzimler her canlıda bulunur.

Bir molekül ATP’de (Adenozin trifosfat molekülünde) bir molekül Adenin, bir molekül riboz ve üç fosfat grubu bulunur. ATP’deki adenin ile riboz arasında glikozit bağı, riboz ile birinci fosfat arasında ester bağı diğer fosfatlar arasında ise yüksek enerjili bağlar bulunur.

ADP molekülüne inorganik fosfat grubu (Pi) bağlanarak ATP üretilmesi fosforilasyon olarak adlandırılır. ATP yapımı için kullanılan enerjinin kaynağına göre substrat düzeyde foforilasyon (SDF), oksidatif fosforilasyon ve fotofosforilasyon olmak üzere üç çeşit fosforilasyon vardır.

Canlılarda meydana gelen yapım, yıkım ve dönüşüm reaksiyonlarının tamamına metabolizma denir. Canlı vücudunda meydana gelen metabolizma olayları anabolizma ve katabolizma olmak üzere ikiye ayrılır. Canlı vücudunda meydana gelen küçük moleküllerin birleştirilerek büyük moleküllerin sentezlendiği reaksiyonlara anabolizma denir. Anabolik reaksiyonlarda ATP tüketilir. Katabolizma canlı vücudunda büyük moleküllerin yıkılarak küçük moleküllere dönüştürüldüğü reaksiyonlardır. Sindirim ve solunum reaksiyonları katabolik reaksiyonlardır.