İnsanlar ve diğer omurgalı hayvanlarda iç iskelet ve etrafını saran kaslar yardımıyla aktif hareket sağlanır. İnsanda destek ve hareket, iskelet sistemi ve kas sistemi olmak üzere iki temel kısımdan meydana gelmiştir.
İNSANDA İSKELET SİSTEMİ
İnsanlarda iskelet sistemi kemik doku ve kıkırdak dokudan oluşur.
A – KIKIRDAK DOKU YAPISI
* Kıkırdak doku, koyu kıvamda hücreler arası madde ve hücrelerden meydana gelmiştir.
* Kıkırdak doku hücrelerine kondrosit, ara maddeye ise kondrin denir.
* Kondrin, kondrosit tarafından salgılanır. Kondrin, büyük ölçüde kondroitin sülfat ve proteinden oluşmuştur. Ara madde içinde protein yapılı olan kollajen ve elastik lifler bulunur.
* Kondrosit kapsüller içerisinde bulunur. Kondrositler yuvarlak veya oval şekilli büyük çekirdekli hücreler olup kapsülle çevrilidir. Kapsülün içinde bir veya birkaç tane kondrosit hücresi bulunabilir.
* Kıkırdak dokuda kıkırdak zarı dışında kan damarları ve sinirler bulunmaz. Kondrositlerin besin ve oksijen ihtiyacı zardan difüzyon ile karşılanır. Artık maddeler de difüzyon ile atılır.
* Kıkırdak düzgün yüzeyli, kaygan ve esnek bir yapıdadır.
* Kıkırdak embriyonik dönemde iskeleti oluşturur.
* Kıkırdak doku; solunum yollarında, burun ve kulak ile eklemlerde bulunur.
a- Hiyalin Kıkırdak:
* Ara madde kollagen lif bakımından zengindir ama lifler belirgin değildir.
* İnsanların embriyo dönemindeki iskeleti hiyalin kıkırdaktan yapılmıştır. Gelişim sürecinde hiyalin kıkırdak kemik dokuya dönüşür. Fakat ergin bireylerin, kaburga uçları ve oynar eklemlerdeki kemiklerin eklem yüzeylerinde hiyalin kıkırdak varlığını devam ettirir. Ergin memelilerde; kaburga uçları, soluk borusu, gırtlak, burun ve uzun kemiklerin büyüme bölgelerinde bulunur.
b- Elastik Kıkırdak
* Elastik liflerden meydana gelmiştir. Bu nedenle esnektir.
* Ergin memelilerin kulak kepçesi, dış kulak yolu ve ses tellerini oluşturur.
c- Fibröz Kıkrdak
* Kollagen ara maddesi boldur, hücre sayısı azdır.
* Basınç ve çekmeye karşı dayanıklıdır.
* Kemiklerin eklem yerleri ve omurlar arasındaki disklerde bulunur.
